Ken je dat gevoel? Je moet iets presenteren, een belangrijke afspraak maken of gewoon een gesprek voeren met iemand die je niet goed kent—en ineens slaat de paniek toe. Je hart bonkt, je handen worden klam en je hoofd vult zich met rampscenario’s. “Wat als ik iets doms zeg?” “Wat als ze me uitlachen?” “Wat als ik het verpest?” Als je jezelf hierin herkent, dan is de kans groot dat je last hebt van sociale angst, faalangst, of allebei. Deze angsten gaan vaak hand in hand en kunnen je behoorlijk in de weg zitten.
Wat is sociale angst?
Sociale angst is de angst om beoordeeld of afgewezen te worden in sociale situaties. Dit kan variëren van lichte spanning bij onbekende mensen tot intense paniek bij het idee om in het middelpunt van de aandacht te staan. Mensen met sociale angst vermijden vaak situaties waarin ze kritiek of schaamte kunnen ervaren.
Wat is faalangst?
Faalangst draait om de angst om fouten te maken of niet aan verwachtingen te voldoen. Dit kan zich uiten in perfectionisme (alles moet 100% goed), uitstelgedrag (liever niet beginnen dan falen) of zelfs het vermijden van uitdagingen.
Hoe beïnvloeden sociale angst en faalangst elkaar?
Mensen met sociale angst zijn vaak bang om fouten te maken in sociale situaties—en dat is precies waar faalangst over gaat. Het gevolg? Elke interactie voelt als een test die je kunt “halen” of “zakken.” Dit kan leiden tot:
-
Overmatig piekeren: Urenlang nadenken over wat je gezegd hebt en of het dom klonk.
-
Vermijden van sociale situaties: Liever niet naar dat feestje gaan, omdat je bang bent dat je iets verkeerd zegt.
-
Uitstelgedrag: Bang om een taak te starten, omdat je denkt dat je het toch niet goed doet.
-
Perfectionisme: Keihard je best doen om geen fouten te maken, wat uitputtend is.
Hoe kun je hiermee omgaan?
Gelukkig kun je sociale angst en faalangst aanpakken. Hier zijn een paar tips:
-
Erken je angst, maar laat het je niet tegenhouden
Angst wordt groter als je het vermijdt. Hoe vaker je situaties aangaat, hoe meer je zult merken dat het vaak meevalt. -
Sta stil bij je gedachten
Vaak zijn de gedachten die angst oproepen niet realistisch. Stel jezelf vragen als: “Wat is het ergste dat kan gebeuren?” en “Hoe waarschijnlijk is dat echt?” -
Verleg je focus
In sociale situaties ben je misschien geneigd om te focussen op hoe je overkomt. Probeer je aandacht te richten op de ander. Stel vragen, luister, en merk hoe dat de druk verlaagt. -
Omarm fouten
Perfectie bestaat niet. Iedereen maakt fouten en dat is oké. Soms zijn het juist de kleine blunders die je menselijk en sympathiek maken. -
Zoek hulp als het je belemmert
Als sociale angst en faalangst je dagelijks leven beperken, kan therapie helpen. Samen kunnen we kijken naar patronen en werken aan een manier om hier beter mee om te gaan. Eventueel kunnen we EMDR inzetten om nare herinneringen aan te pakken en meer zelfvertrouwen te krijgen.
Herken je jezelf hierin? Wil je er graag mee aan de slag? Neem dan contact met me op. Samen kijken we hoe jij je vrijer kunt voelen in sociale situaties en minder last hebt van faalangst.