Posttraumatische stressstoornis (PTSS) en complexe posttraumatische stressstoornis (CPTSS) zijn beide trauma-gerelateerde aandoeningen, maar ze verschillen in oorzaak, symptomen en behandeling. In dit artikel leg ik uit wat PTSS en CPTSS precies inhouden, hoe je het verschil herkent en welke behandelingen kunnen helpen bij herstel.

Wat is PTSS?

PTSS ontstaat na een ingrijpende, vaak levensbedreigende gebeurtenis zoals een ongeluk, geweldsincident, natuurramp of oorlogssituatie. Mensen met PTSS ervaren intense angst, herbelevingen, nachtmerries en een verhoogde waakzaamheid. Vaak vermijden ze situaties of plekken die aan het trauma herinneren.

Wat is CPTSS?

CPTSS is een complexere vorm van PTSS die ontstaat door langdurige of herhaalde traumatische ervaringen, zoals (kinder) mishandeling, seksueel misbruik, huiselijk geweld, verwaarlozing of gevangenschap. Naast de klassieke PTSS-symptomen hebben mensen met CPTSS vaak last van:

  • Problemen met emotieregulatie

  • Negatief zelfbeeld en diepgewortelde schaamte of schuldgevoelens

  • Moeite met vertrouwen en het aangaan van relaties

  • Een gevoel van vervreemding van zichzelf of anderen

Verschil tussen PTSS en CPTSS

Het grootste verschil zit in de aard van het trauma. PTSS ontstaat meestal na een eenmalige schokkende gebeurtenis, terwijl CPTSS voortkomt uit langdurige traumatische situaties. Hierdoor heeft CPTSS een diepgaandere invloed op iemands identiteit, zelfbeeld en relaties.

Behandeling van PTSS en CPTSS

Zowel PTSS als CPTSS zijn goed te behandelen. De behandeling is vaak maatwerk en hangt af van de ernst van de klachten en de persoonlijke situatie. Mogelijke therapieën zijn:

Voor PTSS:

  • EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing): Een bewezen methode om traumatische herinneringen te verwerken.

  • Cognitieve gedragstherapie (CGT): Gericht op het veranderen van negatieve gedachten en gedragingen.

  • Exposure therapie: Stapsgewijs blootstellen aan de herinnering om de angstreactie te verminderen.

Voor CPTSS:

  • Trauma-gerichte therapie: Een combinatie van EMDR en CGT, vaak aangevuld met stabilisatietechnieken.

  • Schema-therapie: Helpt bij het doorbreken van hardnekkige, negatieve patronen die door langdurig trauma zijn ontstaan.

  • Mindfulness en lichaamsgerichte therapie: Gericht op emotieregulatie en het herstellen van het contact met het lichaam.

  • Hechtingsgerichte therapie: Voor mensen met relatie- en vertrouwensproblemen als gevolg van trauma.

Hulp zoeken

PTSS en CPTSS kunnen een grote impact hebben op het dagelijks leven, maar met de juiste begeleiding is herstel mogelijk. Wil je meer weten over trauma en de mogelijkheden voor behandeling? Neem contact met me op voor meer informatie of een afspraak.