Als het gaat om mishandeling, denken we vaak aan fysieke klappen of seksueel misbruik. Maar wat als de schade onzichtbaar is? Emotionele verwaarlozing is een vorm van trauma die vaak wordt onderschat, terwijl de gevolgen diep kunnen ingrijpen in iemands leven. Het gebeurt wanneer belangrijke zorgfiguren – zoals ouders of verzorgers – structureel geen aandacht geven aan de emotionele behoeften van een kind. Dit kan ook in volwassen relaties voorkomen, wanneer een partner zich emotioneel afsluit of structureel tekortschiet in steun en begrip.

Emotionele verwaarlozing laat geen blauwe plekken achter, maar het beïnvloedt wel hoe je naar jezelf kijkt, hoe je je voelt en hoe je je verbindt met anderen. Wat zijn de gevolgen? En belangrijker nog: wat kun je eraan doen?

Emotieregulatie problemen

Als je als kind hebt geleerd dat je emoties er niet toe doen, leer je ze onderdrukken. Dit kan ervoor zorgen dat je als volwassene moeite hebt om gevoelens te herkennen, begrijpen en uiten. Sommigen voelen zich emotioneel afgevlakt, terwijl anderen juist snel overspoeld raken door gevoelens van angst of somberheid. Dit kan leiden tot stemmingswisselingen, paniekaanvallen of problemen in relaties.

Een negatief zelfbeeld en schaamte

Als je herhaaldelijk hebt ervaren dat jouw gevoelens niet belangrijk waren, kan dat je zelfbeeld aantasten. Je kunt het idee krijgen dat je niet goed genoeg bent of dat je geen recht hebt op liefde en aandacht. Dit kan zich uiten in perfectionisme, pleasegedrag of juist het vermijden van sociale contacten uit angst voor afwijzing. Schaamte en een diepgeworteld gevoel van tekortschieten kunnen je leven beïnvloeden zonder dat je precies weet waar het vandaan komt.

Moeite met verbinding en relaties

Emotionele verwaarlozing maakt het moeilijk om gezonde emotionele banden te vormen. Misschien voel je je ongemakkelijk bij intimiteit of vind je het lastig om anderen te vertrouwen. Sommige mensen trekken zich terug en houden relaties op afstand, terwijl anderen juist hunkeren naar bevestiging en bang zijn om verlaten te worden. Dit kan leiden tot relatieproblemen, oppervlakkige vriendschappen of een eenzaam gevoel, zelfs als je mensen om je heen hebt.

Documentaire; ik ben geen kind meer!

Lichamelijke klachten en stress

Wat we emotioneel niet verwerken, kan zich fysiek uiten. Onderzoek toont aan dat mensen die emotioneel verwaarloosd zijn, een hoger risico hebben op chronische stress, angstproblemen, depressie en zelfs lichamelijke aandoeningen zoals hart- en vaatziekten. Ook kan het leiden tot ongezonde copingmechanismen zoals overmatig eten, verslavingen of dwangmatig werken om maar niet te hoeven voelen.

Het verlangen naar erkenning en vervulling

Veel mensen die emotionele verwaarlozing hebben meegemaakt, voelen een diepgewortelde leegte. Ze zoeken onbewust naar manieren om dit gat op te vullen – door werk, succes, bevestiging van anderen of in extreme gevallen door destructieve gewoontes zoals verslavingen. Maar zolang de kern van het probleem niet wordt aangepakt, blijft die leegte knagen.

Wat kun je doen?

Het goede nieuws? Emotionele verwaarlozing hoeft niet de rest van je leven te bepalen. Bewustwording is de eerste stap naar verandering. Met therapie kun je oude patronen doorbreken, je emoties (her)ontdekken en werken aan het opbouwen van gezondere relaties. Daarnaast spelen zelfcompassie en het ontwikkelen van emotionele vaardigheden een belangrijke rol in jouw herstelproces.

Wil je hulp bij emotionele verwaarlozing? Neem contact met mij op voor meer informatie of een afspraak.

Am I enough?