Ik ben verplicht om jaarlijks bij te scholen zowel op therapeutische vaardigheden als op psychosociale basiskennis. Het is altijd weer een uitdaging om vooral die laatste verplichting op een leuke manier invulling te geven, op een zodanige manier dat ik er ook wat aan heb in de praktijk. Dit jaar had ik gekozen voor Medication Awareness via mijn vakgroep RBCZ. Een training van drie avonden over medicatie, geneesmiddelen en wat ze doen met het lichaam en de psyche. Waar moet je op letten als therapeut? 

Medicatie en psychische zorg

Medicatiebewustzijn bij psychische zorg verwijst naar het bewustzijn en begrip van medicatiegebruik in de context van geestelijke gezondheid. Het omvat de kennis en het begrip van de voorgeschreven medicijnen, inclusief hun beoogde effecten, mogelijke bijwerkingen, doseringsschema's en interacties met andere medicijnen of stoffen. En vooral dat laatste is best belangrijk omdat mensen met psychische klachten vaak zelf al bezig zijn geweest met alternatieve middelen of al via de huisarts of het GGZ medicatie hebben gekregen. 

Het begrijpen van wat de medicatie doet is essentieel voor mensen die psychische zorg ontvangen, omdat medicijnen vaak een onderdeel zijn van de behandeling van psychische aandoeningen zoals depressie, angststoornissen, bipolaire stoornis en schizofrenie. Het bewustzijn van wat de medicatie doet, helpt patiënten om betrokken te zijn bij hun eigen zorg, om weloverwogen beslissingen te nemen en om samen te werken met de voorschrijvende arts.

Alleen artsen mogen medicatie voorschrijven

Een belangrijk aspect van medicatiebewustzijn is het bespreken van de behandelingsopties met de psychiater of huisarts, om de voordelen en mogelijke risico's van medicatie te begrijpen. Dit omvat het stellen van vragen over de verwachte effecten, bijwerkingen en het monitoren van de voortgang tijdens het gebruik van medicijnen. Helaas gebeurt dit vaak nog te weinig of worden medicijnen zoals antidepressiva jarenlang zonder enig gesprek of opvolging maar doorgeslikt.

Daarnaast is het van belang om de voorgeschreven medicatie nauwkeurig in te nemen volgens het voorgeschreven doseringsschema. Het is cruciaal om de medicatie niet te stoppen of de dosering te wijzigen zonder overleg met de arts omdat abrupt stoppen of het veranderen van de dosering van bepaalde medicijnen negatieve gevolgen kan hebben. Antidepressiva moet je langzaam afbouwen anders kan je flinke terugvallen krijgen en alles wat eindigt op ..pam, kan verslavend werken op den duur.

Bijwerkingen, overdosering of interacties met andere middelen of factoren

Medicatiebewustzijn omvat ook het herkennen van mogelijke bijwerkingen. Het is belangrijk om te weten welke bijwerkingen als normaal worden beschouwd en welke een medische evaluatie vereisen. Dit is vooral wat ik leerde tijdens mijn training. Om tijdig signalen te leren onderkennen van mogelijke medicatie problemen of bijwerkingen die toch wel even een artsenoog nodig hebben. Ik vond het fijn dat ik hier meer handvatten in gehad heb en weet wat voor soort bijwerkingen er kunnen optreden bij overdosering of bij problemen met medicatie in combinatie met andere factoren.

Over het algemeen draagt medicatiebewustzijn zowel bij therapeut als cliënt bij aan een effectieve en veilige behandeling van psychische aandoeningen. Een waardevolle training dus. Zelf schrijf ik geen medicatie voor want een therapeut is geen arts en geeft vooral graag therapie!

Medicatie bewustzijn