Trauma is een ingrijpende en destructieve ervaring die diepe wonden kan slaan in de psyche van een individu. Het is echter ook belangrijk om te erkennen dat sommige mensen die zelf slachtoffer waren van trauma (denk aan kindermishandeling, seksueel misbruik) later daders kunnen worden. Dit complexe en soms verwarrende traject van slachtofferschap naar daderschap werpt licht op de diepgaande effecten van trauma en de behoefte aan preventie en interventie.

De Vicieuze Cirkel van Onverwerkt Trauma

Slachtoffers van trauma dragen vaak een last van pijn, woede, angst en machteloosheid met zich mee. Als deze gevoelens niet adequaat worden verwerkt en behandeld, kunnen ze een vicieuze cirkel in gang zetten. Het onverwerkte trauma kan langzaam de perceptie van de wereld veranderen in een plaats waar je hard en agressief moet zijn om te krijgen wat je nodig hebt. Waarin geen ruimte en plaats is voor kwetsbaarheid of empathie. Dit kan resulteren in het uiten van negatieve gevoelens in agressief of afwijzend gedrag, wat op zijn beurt kan leiden tot gedragspatronen die schadelijk zijn voor zowel henzelf als anderen.

Empowerment en Identiteitsvorming

Een belangrijk element bij het begrijpen van hoe slachtoffers daders kunnen worden, is de zoektocht naar empowerment en identiteitsvorming. Sommige mensen kunnen proberen hun gevoelens van machteloosheid te overwinnen door zichzelf als krachtig en in control te ervaren. Dit kan soms leiden tot het uitoefenen van macht over anderen, een manier om een gevoel van controle terug te winnen dat ooit verloren was gegaan door het slachtofferschap in jongere jaren.

Het Gevaar van Herhaling

Een ander aspect van dit fenomeen is het gevaar van herhaling. Slachtoffers van trauma kunnen onbewust situaties en relaties opzoeken die lijken op wat ze eerder hebben meegemaakt. Dit kan vertrouwd voelen, iets wat ze (her)kennen en mee weten om te gaan. Dit kan een manier zijn om een gevoel van controle te krijgen over de oorspronkelijke traumatische ervaring, maar het kan ook leiden tot herhaaldelijk schadelijk gedrag, zowel voor henzelf als voor anderen. Ze komen vaak in relaties terecht die herhalingen vormen van hun jeugdsituatie. De familiaire bekendheid met de dynamiek van een getraumatiseerd iemand, kan een enorme aantrekkingskracht hebben op elkaar als potentiële partners, als lotgenoten. Daarna worden oude patronen vaak herhaalt in de eigen relatie.

Het doorbreken van de cyclus van slachtofferschap

Het doorbreken van de cyclus van slachtofferschap dat kan leiden tot daderschap is belangrijk. Preventie en interventie zijn essentieel om individuen te helpen omgaan met hun trauma op een gezonde en constructieve manier. Dit omvat toegang tot deskundige geestelijke gezondheidszorg, begeleiding, en het aanleren van effectieve coping-mechanismen. Het erkennen en behandelen van trauma (op jonge leeftijd) kan helpen voorkomen dat het zich ontwikkelt tot schadelijke gedragspatronen op latere leeftijd.

Samen staan we sterker

Het traject van slachtofferschap naar daderschap na trauma is complex en diepgaand. Het onderstreept de diepe impact van trauma op het leven van een individu en het belang van tijdige en passende interventies. Het doorbreken van deze cyclus vereist niet alleen individuele inzet, maar ook een samenleving die zich inzet voor het begrijpen, voorkomen en behandelen van trauma.

Wil je hulp, begeleiding of meer informatie? Neem dan gerust contact met mij op.

Stopping the transfer of trauma - Gabor Maté