Stress is een uitdaging waar we regelmatig mee te maken kunnen krijgen in het leven. Hoe reageert ons lichaam en onze psyche hierop? Wat voor strategieën of mechanismen heeft ons zenuwstelsel om goed om te gaan met de high impact van gebeurtenissen op ons leven en ons welzijn? In dit artikel bekijken we de drie belangrijkste reacties: vechten, vluchten en bevriezen.

Automatische Gedragspatronen

1. De Vechtreactie Als je je geconfronteerd voelt met stress, kan je lichaam reageren met de drang om (verbaal) te vechten. Dit is een natuurlijke reactie om jezelf te beschermen en dit komt uit een dieper en ouder breindeel in onze hersenen; het limbisch systeem. Het zorgt ervoor dat we klaar zijn om de uitdagingen aan te gaan en onszelf te verdedigen. In therapie kan het helpen om te begrijpen hoe deze reactie werkt en hoe je deze energie op een positieve manier kan kanaliseren i.p.v. dat je hier destructief mee omgaat met agressief gedrag of taalgebruik.

2. De Vluchtreactie Soms voel je de behoefte om te ontsnappen aan stressvolle situaties. Dit wordt de vluchtreactie genoemd. Het is een mechanisme om onszelf in veiligheid te brengen. Therapeutisch gezien is het belangrijk om te leren hoe je gezonde manieren van 'vluchten' kan vinden i.p.v. jezelf te verliezen in vermijdingsgedrag, het negeren van je partner of te vervallen in verslavingsgedrag als drinken, drugs, gamen, gokken, intensief werken of smartphonegebruik. 

3. De Vriesreactie Wanneer stress overweldigend wordt, kan je lichaam in een staat van bevriezing terechtkomen. Je voelt je dan misschien verlamd, niet in staat om te handelen. Je krijgt een black out, je weet het niet meer, je kan niets meer. Therapie kan je helpen bij het begrijpen van de oorzaken achter deze reactie en het aanleren van technieken om uit deze bevriezing te komen.

Normale overlevingsreacties als uiting van stress

Het is goed om je te beseffen dat deze reacties normaal zijn en een belangrijke rol spelen in onze overleving. In therapie wordt gewerkt aan het bewust worden van deze reacties, zodat je ze beter kunt begrijpen en beheersen. Op die manier voorkom je zo'n primitieve reactie die je relaties kunnen beschadigen en relatieproblemen kunnen opleveren of dat we onszelf verliezen in verslavingsgedrag.

Het is belangrijk om op een positieve manier met deze reacties om te gaan, je hiervan bewust te zijn als ze opkomen. Dit kan onder andere betekenen dat je jezelf waardeert om je natuurlijke overlevingsinstincten en zoeken naar gezonde manieren om met stress, angst en trauma om te gaan. 

Begrijp je stress reactie

Het begrijpen van je vecht-, vlucht- en vriesreactie is een belangrijk aspect van emotionele gezondheid. Door middel van therapie kan je leren hoe je deze reacties in je voordeel kunt gebruiken en een positievere kijk op stressvolle situaties kunnen ontwikkelen. Wil je hulp om beter om te gaan met je stress reacties? Neem dan contact met mij op.

The Fight, Flight, Freeze Response