Het is vandaag World Suïcide Prevention Day. En deze week is Suïcide Preventie Week 2024. Een reden om eens wat meer aandacht te besteden aan mensen die het mentaal zwaar hebben. Die psychisch lijden. Mensen die vaak moeite hebben met de dag, de week.. het jaar. Wanneer iemand om je heen het moeilijk heeft en misschien zelfs suïcidale gedachten heeft, kan het voelen alsof je in het donker tast. Wat moet je zeggen? Wat moet je doen? Vaak zijn we bang dat we het verkeerd aanpakken, dat we de ander nog meer kwetsen of dat we de verkeerde woorden gebruiken. Maar juist dat gesprek is zo ontzettend belangrijk.

Het begint met écht Luisteren

Het begint met luisteren. Echt luisteren, zonder meteen oplossingen te willen aandragen of het lijden te willen verzachten. Want soms wil iemand gewoon gehoord worden. De pijn en zwaarte delen met iemand die het durft te zien, zonder meteen te oordelen. Het is oké om niet alles te begrijpen of het gevoel te hebben dat je niet de juiste dingen zegt. Alleen al aanwezig zijn kan soms het verschil maken.

In gesprek gaan met iemand die worstelt met suïcidegedachten of die last heeft van depressieve gevoelens, vraagt vooral om openheid. De angst om erover te praten is vaak groot. “Wat als ik het erger maak door ernaar te vragen?” Maar juist door de deur open te zetten, geef je de ander de ruimte om te delen wat er speelt. Je laat zien dat je het onderwerp niet schuwt en dat het oké is om over moeilijke dingen te praten.

Wat is de Waarde van het Leven?

De waarde van het leven, wat betekent dat eigenlijk als je middenin een diep dal zit? Voor iemand die suïcidale gedachten heeft, kan het voelen alsof het leven alleen nog maar pijn brengt. Geen licht aan het einde van de tunnel. In gesprek gaan betekent dan ook dat je samen op zoek gaat naar dat sprankje hoop, hoe klein ook. Niet door het direct te willen fixen, maar door te erkennen dat de pijn er is en dat die overweldigend kan voelen. Door te vragen: “Wat zou voor jou het leven de moeite waard maken?” Je hoeft het antwoord niet meteen te weten, het gaat erom dat je samen onderzoekt wat er mogelijk is.

De kracht van Aanwezig zijn

We vergeten soms dat er kracht zit in gewoon aanwezig zijn, in samen stil kunnen zijn zonder druk om oplossingen te vinden. Soms is het simpelweg het feit dat er iemand naast je zit, die je hoort, genoeg om die zware gedachten wat minder eenzaam te maken.

Het belangrijkste is dat het gesprek geen eindpunt hoeft te zijn. Het gaat erom dat je die verbinding maakt, dat je laat zien dat iemand niet alleen is. Suïcidepreventie is niet altijd het wegnemen van pijn, maar soms simpelweg het draaglijk maken ervan – voor even, voor nu. Dat kan al het verschil maken.

Kosteloze training in Gesprek Gaan voor Professionals