Ik kom ze steeds vaker tegen, vooral jongeren met een sociale angst en de angst voor afwijzing. Bijna iedereen heeft er wel eens last van: de angst voor afwijzing. Het is dat vervelende, knagende gevoel dat je misschien niet goed genoeg bent, dat anderen je zullen beoordelen of dat je niet zult voldoen aan verwachtingen. Voor sommige mensen is deze angst zo sterk dat het hun dagelijks leven beïnvloedt. Herken je jezelf hierin? Laten we eens kijken waar deze angst vandaan komt, hoe je het kunt herkennen en wat je kunt doen om ermee om te gaan.

Wat is angst voor afwijzing?

Angst voor afwijzing is de vrees om niet geaccepteerd te worden door anderen. Dit kan gaan om afwijzing op het werk, in relaties of zelfs in sociale situaties. Vaak komt deze angst voort uit negatieve ervaringen in het verleden, zoals kritiek of afwijzing door belangrijke mensen in je leven, bijvoorbeeld je ouders, een (ex) partner, familie of vrienden. Het gevoel van afwijzing kan diep snijden en je zelfvertrouwen een flinke knauw geven.

Waarom zijn we zo bang voor afwijzing?

Angst voor afwijzing is een natuurlijke menselijke reactie. In de oertijd was het belangrijk om bij een groep te horen voor overleving. Afwijzing betekende een grotere kans om alleen te komen staan, wat gevaarlijk was. Hoewel we nu in een heel andere wereld leven, zit deze angst nog steeds diep in ons. We willen erbij horen, geaccepteerd worden en goedkeuring krijgen van de mensen om ons heen.

Daarnaast spelen zelfbeeld en perfectionisme vaak een grote rol. Mensen die worstelen met een laag zelfbeeld, hebben vaak meer last van de angst om afgewezen te worden. Ze hebben het gevoel dat ze niet goed genoeg zijn of dat anderen hen snel zullen beoordelen. Perfectionisten, aan de andere kant, leggen de lat vaak onrealistisch hoog voor zichzelf en zijn bang om fouten te maken.

Symptomen van angst voor afwijzing

Hoe weet je of je te maken hebt met angst voor afwijzing? Er zijn verschillende signalen die een aanwijzing geven:

1. Vermijden van sociale situaties: Je zegt vaak "nee" tegen uitnodigingen omdat je bang bent om beoordeeld te worden.
2. Moeite met kritiek: Je kunt niet goed omgaan met kritiek, zelfs als het opbouwend is. Het voelt als een persoonlijke aanval.
3. Constant bezig zijn met goedkeuring: Je zoekt voortdurend bevestiging van anderen dat je het goed doet.
4. Moeite met ‘nee’ zeggen: Je doet vaak dingen waar je geen zin in hebt omdat je bang bent anderen teleur te stellen.
5. Te veel aanpassen aan anderen: Je past je gedrag, kleding of mening aan om anderen tevreden te houden, zelfs als dat tegen je eigen gevoel in gaat.

Hoe ga je om met angst voor afwijzing?

Gelukkig kun je de angst voor afwijzing overwinnen of op zijn minst verminderen. Hier zijn een paar praktische stappen die je kunt nemen:

1. Erken je angst: De eerste stap naar verandering is het erkennen van je angst voor afwijzing. Probeer te begrijpen waar deze angst vandaan komt en wanneer je het vooral ervaart. Schrijf het op of praat erover met iemand die je vertrouwt.

2. Werk aan je zelfbeeld: Hoe beter je jezelf kent en waardeert, hoe minder afhankelijk je bent van de goedkeuring van anderen. Probeer meer aandacht te besteden aan wat jij belangrijk vindt en wat jij nodig hebt in plaats van je te richten op wat anderen van je denken.

3. Oefen met afwijzing: Het klinkt misschien gek, maar je kunt oefenen met afgewezen worden. Dit kan beginnen met kleine dingen, zoals iets vragen waarvan je eigenlijk denkt dat je het niet zult krijgen. Door jezelf bloot te stellen aan afwijzing, leer je dat het niet het einde van de wereld is en dat je het kunt overleven.

4. Wees vriendelijk voor jezelf: Als je afgewezen wordt, wees dan niet te streng voor jezelf. In plaats van jezelf te bekritiseren, probeer jezelf te troosten zoals je een goede vriend zou doen. Iedereen wordt wel eens afgewezen, het hoort bij het leven.

5. Stel realistische verwachtingen: Soms verwachten we te veel van onszelf en van anderen. Dit kan de angst voor afwijzing versterken. Probeer realistische doelen te stellen en accepteer dat niet alles perfect hoeft te zijn.

Wanneer hulp zoeken?

Als je merkt dat je angst voor afwijzing je leven sterk beïnvloedt, kan het nuttig zijn om hulp te zoeken. Een therapeut kan je helpen om dieper te graven naar de oorzaken van je angst en je begeleiden bij het ontwikkelen van nieuwe manieren om met afwijzing om te gaan. Door middel van therapie, zoals cognitieve gedragstherapie (CGT) of ACT kun je leren om negatieve gedachten om te buigen en meer zelfvertrouwen op te bouwen.

Laat het je leven niet beheersen!

Angst voor afwijzing is iets waar veel mensen mee worstelen, maar het hoeft niet je leven te beheersen. Door bewust te worden van je angst, te werken aan je zelfvertrouwen en jezelf uit te dagen, kun je stap voor stap leren om minder bang te zijn voor wat anderen van je vinden. Onthoud: afwijzing is een deel van het leven, maar het zegt niets over je waarde als persoon.

Als je hulp nodig hebt bij het omgaan met angst voor afwijzing, neem dan gerust contact met mij op.

Overcoming Rejection